🏤 دانشگاه امام صادق(ع)
🎓 پژوهشگر حوزه بازاریابی سیاسی انتخابات و دولت
مقدمه
در این چهل و چند سالِ بعد از انقلاب، هر یک از دولت‌ها، با برچسب‌ها و نشان‌های رنگارنگی بر اریکه قدرت نشسته و ردپاها و اثرانگشت‌های متمایزی از خود در سپهر سیاسی اجتماعی ایران برجای گذاشته‌اند. فارغ از وابستگی و ارزش‌گذاری به عناوینی که برای دولت‌ها ساخته شده مروری کنید: از دولت لیبرالِ بازرگان، دولت ملیِ بنی‌صدر، دولت کوپنی موسوی، دولت تکنوکرات هاشمی، دولت آزادیِ خاتمی، دولت پوپولیستی احمدی‌نژاد، دولت بی‌خیال روحانی تا اکنون و دولت سیزدهم که هنوز نام و نشان آن در حال شدن و نقش و نما یافتن است هر یک تصویری واقعی داشته‌اند که اکنون از آن همه واقعیت تنها نام‌ها و تصاویری نزد افراد جامعه باقی مانده است. فارغ از درستی یا نادرستی این برچسب‌ها و روایی‌شان نسبت به مسماها؛ با پرسه‌ای تیزبینانه در محافل رسانه‌ای پادوی غرب، متوجه پیام و خطی واحد، مکرر، مستمر، پشتیبانی‌شونده می‌گردیم که بنظر می‌رسد اگر از سوی دولت ابراهیم رئیسی برایش فکری نشود، ابتدا در دستورکار رسانه‌ای و سپس در اذهان مخالفین دولت و پس از آن در افکار عمومی جامعه جاگیر شود؛ کلیدواژه “دولتِ بی‌سواد”. اهمیت این تصویرسازی وقتی بیشتر درک می‌شود که بدانیم در شرایط کنونی دولت برای حل مشکلات،راهی به جز جبران آسیب به اعتماد اجتماعی و افزایش اعتبار ندارد.
منشاء یک برچسب!
اواسط بهمن ۱۳۹۲ بود که حسن روحانی منتقدان و مخالفان خود را به کم‌سوادی متهم کرد و با تعابیری که از یک مجتهد و عالم دینی تعجب‌آور بود زبان به توهین‌های سخیفی گشود که بعدها دست‌مایه رسانه‌های اپوزیسیون شد. روحانی در اجلاس رؤسای دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی از منتقدانی که آن‌ها را «بی سواد» می‌خواند انتقاد کرد و در عین حال گفت که«باید اجازه داد فضای باز ایجاد شود و حتی این گروه هم انتقاد کنند».
روحانی انتقاد کرد که چرا دانشگاه خاموش است؟ سؤال کرد چرا یک عده بی‌سواد که از بخش‌هایی خاص پول می‌گیرند باید حرف بزنند اما بزرگان و دانشگاهیان سکوت می‌کنند؟» (۱) توهین‌ها و برچسب‌های حسن روحانی به افراد و جریانی که بعدها ابراهیم رئیسی آنان را نمایندگی کرد، ادامه یافت و البته نقطه اوج آن در انتخابات ۹۶ به وقوع پیوست که از تفصیل آن پرهیز می‌کنیم.
نقش مکملِ مهرعلیزاده!
نقطه اتصال بعدی این حلقه، سخنان یکی از نامزدها در مناظره اول انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم بود. مهرعلیزاده نامزد انتخابات ریاست جمهوری خطاب به ابراهیم رئیسی گفت: «شما شش کلاس سواد دارید، البته من به سواد حوزوی تان احترام می‌گذارم ولی این برای اداره کشور کافی نیست. من برنامه مدونی که از دوسال قبل روی آن کار کردم را دارم. برنامه های اجرایی در همه زمینه ها دارم. من آن را در سایت خودم بارگذاری می‌کنم و همه اطلاعات را در آن می‌توانید بخوانید. مشکلاتی که در جان و مال مردم رخنه کرده و سال‌ها زندگی ما را تحت الشعاع قرار داده است». (۲)
فشار پرحجم برای تأیید بیسوادی!
از زمان پیروزی ابراهیم رئیسی تا زمان معرفی وزرای کابینه به مجلس، بسیاری از رسانه‌ها مخالف داخلی و معاند بیرونی، به اصطلاح ماست‌شان را کیسه کرده بودند و منتظر بودند تا از ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم چوب لای چرخ این دولت تازه نفس بگذارند که نطق و صحبت‌های باغ‌گلی اولین کورسویه‌های امید را در دلشان روشن کرد. سخنرانی به زبان عربیِ دست و پا شکسته امیرعبدالهیان در کنفرانس امنیتی بغداد، صحبت‌های گاه و بیگاه وزیر جدید بهداشت، سخنان وزیر علوم در مورد مدارس سمپاد، حضور علی باقری در نشست با همتای پاکستانی‌اش و وجود پرچم وارونه، نوع صحبت‌ها و ادبیات آقای رئیسی در سخنرانی‌های عمومی و تلویزیونی و موارد دیگر در این مدت خوراک خوبی برای ایشان تهیه کرده است.
جمع‌بندی
در خانه اگر کس است یک حرف بس است! پر واضح است که تصویر ذهنی مردم از دولت رئیسی علاوه بر این بداخلاقی‌های رسانه‌ای و گاف‌های اعضای دولت، با اقدامات، اثرات، کنش‌ها و تأثیرگذاری‌های میدانی دولت رئیسی که در ساحت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مردم رخ می‌دهد ساخته و پخته می‌شود. از این رو باید اصل و وزن را به این دومی داد اما در کنار آن باید از حداکثر توانمندی برای تدبیر رفتار و گفتار خود و اعضای دولت استفاده نمود. اینکه چه راهکارهایی وجود دارد از حوصله این متن خارج است؛ اما اهمیت دادن و جدیت به خرج دادن برای اصلاح این موضوع اولویت اول در میدان رسانه است.
در خاتمه ذکر این نکته لازم است که همانگونه که جبهه معاندین انقلاب از کنش‌ها و رفتارهای حسن روحانی و دولتش تصویر یک دولت بی‌خیال به حال ملت و مردم را بازنمایی می‌کردند،(فارغ از درستی و نادرستی و جهت و هدف این بازنمایی) با همان هدف(ناامیدسازی مردم از مسئولان و دولت‌مردان جموری اسلامی) سعی دارند با بازنمایی تصویر “دولت بی‌سواد” از دولت سیزدهم، همان هدف (ناامیدسازی) را محقق نماید… باشد که از همین ابتدای راه، تاکتیک‌ها و راهبرد اصلی بازاریابی سیاسی منفی مخالفان را بشناسیم و به اصلاح و ترمیم خود از این منظر بپردازیم.
مآخذ:
khabaronline.ir/news/336895
